مالکیت فکری و ثبت اختراع

پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران

مالکیت فکری، به عنوان یکی از زیرساخت­های توسعه فناوری، بیش از یک قرن است که در دنیا مورد توجه ویژه قرار گرفته است و در این راستا نیز بیش از 25 نوع کنوانسیون و معاهده بین المللی وجود دارد که همگی حاکی از اهمیت این مقوله به عنوان زیرساخت توسعه فناوری مطرح می شود.

در دنیای امروز دستیابی به تکنولوژی های نو و اقتصاد دانش بنیان یکی از شاخص­های توسعه و پیشرفت ملل محسوب می­شود و برای ایجاد انگیزه در بین محققین و مخترعین و واحد­های (R&D) (تحقیق و توسعه)، یکی از راهکارهای مفید، ایجاد نظام حمایتی در قالب اختراعات است و کشورها با ایجاد نظام حق انحصاری برای اختراعات و نوآوری­ها سعی می­کنند تا هزینه­ های تحقیق و توسعه دوباره عاید صاحب فکر گردد تا بیش از پیش به فعالیت­های خلاقانه بپردازد چرا که با رشد مهندسی معکوس و کپی برداری، تکنولوژی­های اصیل و نو که موجب تزریق خون تازه در کالبد صنعت کشور است به فراموشی سپرده خواهد شد و روح تفحص و خلاقیت و نوآوری در بین افراد جامعه از بین خواهد رفت، لذا تنها در سایه یک نظام حمایتی در قالب اختراعات است که روح تحقیق در جامعه گسترش خواهد یافت و می­توان با اعطاء حقوق لازم (اختراع) به مخترعین این روحیه را تقویت نمود.

مالکیت فکری (PropertyIntellectual)

نتایج عینی حاصل از خلاقیت­های فکری انسان را مالکیت فکری می­نماند. مالکیت­های فکری در دو دسته کلی مالکیت صنعتی و حق نشر قرار می­گیرند.

1. مالکیت صنعتی (Industrial Property)

  • اختراع (Invention): محصول یا فرآیندی است که راه نوینی را جهت انجام کاری ارائه می‌دهد یا راه حل فنی جدیدی را برای حل مشکلی پیشنهاد می‌کند. پس اختراع لزوماً نباید خیلی برجسته و یا دارای ارزش علمی خیلی بالا باشد.
  • علامت تجاری (Trademark): نشانه یا شاخصی است که معرف کالاها یا خدمات معینی است که توسط شخص یا شرکت خاصی ارایه می‌شود.
  • نشان جغرافیایی (Geographical Indication): نشانه‌ای است برای کالاهایی که مبدا جغرافیایی ویژه و مشخصی دارند و دارای کیفیت یا اعتباری می‌باشند که ناشی از خاستگاه اصلی و اولیه آنهاست.
  • طراحی صنعتی (Industrial Design): طراحی صنعتی جنبه تزئینی یا زیبایی شناسی کالا را نشان می­دهد. طراحی صنعتی می‌تواند شامل خصوصیات سه بعدی مثل شکل کالا یا خصوصیات دو بعدی مانند الگوها، خطوط و رنگ باشد.
  • نقشه‌های مدارهای مجتمع (Topography of Integrated Circuits): توپوگرافی مدارهای یکپارچه همان مدارهای کامل الکترونیک است.
  • رازهای تجاری (Trade secret): اسرار تجاری شامل هر فرمول، الگو، مهارت عینی، ایده، فرایند یا اطلاعات منسجمی است که برای صاحب آن در بازار مزیت رقابتی فراهم می­کند و به صورت محرمانه حفظ می­شود.

2. حق نشر و حقوق مرتبط با آن (Copyright and Related Rights)

آثار مکتوب، نرم‌افزارهای رایانه‌ای، موسیقی، شعر، فیلم و مجسمه‌سازی و دیگر مقوله های هنری می­توانند در قالب حق نشر و حقوق مرتبط با آن محافظت شوند.

در این واحد متقاضیان ثبت پتنت باید تشکیل پرونده دهند سپس، پرونده متقاضیان به واحد مالکیت فکری معاونت فناوری پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران ارسال می­شود تا درصورت قابلیت اخذ پتنت، اقدام مقتضی انجام پذیرد. در این زمینه، باید رویالیتی و حق ­السهم پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران نیز در نظر گرفته شود. در صورت ثبت پتنت، این واحد با معاونت فناوری پژوهشگاه به­ منظور ارتقاء و گرنت استاد مکاتبات لازم را انجام خواهد داد.
واحد ثبت اختراع و مالکیت فکری آماده ارائه مشاوره به تمام مراجعین گرامی در حوزه های زیر است:

  • در خصوص اهمیت ثبت اختراع
  • در خصوص چگونگی ساخت نمونه اولیه و آزمایشگاهی اختراع
  • در خصوص چگونگی صنعتی سازی و طرق تولید اختراع
  • در خصوص چگونگی اخذ مجوزهای لازم جهت تولید و صنعتی سازی اختراع
  • در خصوص چگونگی انجام ثبت بین المللی اختراع
  • ارائه مشاوره به اعضای هیئت علمی دانشگاه در خصوص چگونگی کسب پایه تشویقی و امتیاز ارتقاء پیرامون ثبت اختراع جهت اعضای هیئت علمی
  • در خصوص نحوه تنظیم اظهارنامه اختراع جهت ثبت داخلی اختراع
  • در خصوص نحوه تنظیم ادعانامه اختراع جهت ثبت داخلی اختراع
  • در خصوص نحوه تکمیل فرمهای شرح توصیف، خلاصه توصیف و چگونگی ترسیم اشکال و نقشه های اختراع
  • در خصوص طرق دریافت تسهیلات از بنیاد ملی نخبگان جهت اختراعات و نحوه انجام عضویت مخترعین در بنیاد ملی نخبگان
  • در خصوص نحوه مشارکت در جشنواره های برگزار شده توسط بنیاد ملی نخبگان که پیرامون اختراعات می باشند.
  • ارائه مشاوره های غیر حضوری از طریق تماس تلفنی جهت برخی کلیات ثبت اختراع و فرآیندهای آن

فرایند گردش کار این واحد به شرح زیر می باشد:

  • تشکیل پرونده
    • ارائه توصیف کامل اختراع ، خلاصه و ادعانامه ، تصاویر و فیلم مربوط به اختراع و تکمیل فرمهای پرسشنامه علمی اختراع
    • پرداخت وجه کارشناسی
  •  تعیین داور و ارسال پرونده به داوران منتخب (همراه تصویر مدارک ثبت اختراع (حداکثر 3 داور) و 2 هفته مدت زمان مورد نیاز جهت تکمیل پرسشنامه توسط داوران)
  • دریافت نظرات داوران و پرداخت حق الزحمه داوری
  • بررسی نظرات داوران و اعلام به متقاضیان مبنی بر تائید یا عدم تائیدیه علمی

راهنمای گام به گام مخترعین جهت تهیه مستندات اختراع
فرم شماره 1-توصیف اختراع
فرم شماره 2- ادعای اختراع
فرم شماره 3- خلاصه اختراع
فرم شماره 4- مشخصات مخترعین

لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 48662066 - 021 خانم مهندس فرهادی نژاد (کارشناس واحد مالکیت فکری) تماس حاصل فرمایید.